“Kafayı yemeden” çevirilemeyeni çevirmeye çalışmak

Boğaziçi buluşmaları kapsamında, Belçikalı yazar ve çevirmen Aylin Manço’yu ağırladık. 11. sınıf öğrencileriyle “çokdilli yaşamak, çokdilli yazmak” konusu hakkında çalıştılar. 

Aylin Manço, atölye çalışmaları boyunca, özellikle Türk kültürüne aşina olmayan okuyucu kitlesi için Fransızca yazılmış bir metne Türkçe ifadeleri nasıl entegre edebilirizin yöntemlerini öğrencilere gösterdi. Uzun zamandır iki kültürün içinde büyüyen öğrencilerimiz için iddialı bir meydan okuma oldu. 

Söze “Bir orta şekerli kahve istiyorum” cümlesinin çevirisiyle başladı. Acaba “orta şekerli” tabirini Fransızcada kulağa pek hoş gelmeyen ve kullanılmayan “moyennement sucré” diye mi aktarmak gerekiyor yoksa kahveyi Türk usulü kılan detaydan vazgeçmemek mi daha iyi olur? Öğrencilerimiz uygun bir karşılığı bulmak için kafa yordular… Demek ki bazen hiç üzerine düşünülmeyen konular çok önemli olabiliyormuş. 

Bu nedenle öğrenciler, Türkçe’de çok özel bir anlamı olan, ancak Fransızca’ya harfiyen çevrilmesi bir anlam ifade etmeyen ifadeler üzerinde çalışmaya devam ettiler. Bir hafta boyunca, Fransızca ders saatlerinde bu tür ifadeleri kullanarak kültürlerarası deneyimi anlatan anekdot niteliğinde metinler yazmak öğrencilerimiz için zorlu bir görevdi. 

Bu kültürlerarası çalışmalar sonunda öğrenciler, tiyatro salonunda yazdıkları eğlenceli metinleri arkadaşlarının önünde okudular. 

Tüm öğrencilere ve Sayın Aylin Manço’ya çok teşekkür ediyoruz. “Aklınıza sağlık!”